Egzema jest to stan zapalny powierzchniowej warstwy skóry, objawiający się rumieniem, grudkami zapalnymi, pęcherzykami, nadżerkami, sączeniem, strupami. Charakterystyczne zmiany pojawiają się na łokciach, kolanach, kostkach, nadgarstkach, twarzy i klatce piersiowej. Zmiany pieką i swędzą, a ich drapanie tylko zaognia dolegliwości. Pojawiają się wtedy bąble i suchość skóry. Schorzenie to dotyczy wielu ludzi na świecie i w każdym wieku, szacuje się, że co dziesiąta osoba była dotknięta tą chorobą, dlatego warto dowiedzieć się, czym jest egzema.
Jak dzieli się egzema
Egzemę zwykło się dzielić na dwa rodzaje, egzogenną (kontaktową) oraz endogenną. Wyprysk, którego źródłem jest czynnik pochodzenia zewnętrznego, nazywamy egzogennym. Najczęściej powstaje ona w wyniku zetknięcia naskórka z substancją uczulającą, np. kosmetykami, biżuterią czy detergentami. Ta forma choroby pojawia się częściej u osób starszych, co wiąże się z koniecznością wykrycia alergenu oraz zastosowaniem specjalnej diety, jeśli czynnik prowokujący reakcję alergiczną znajduje się w pokarmie. Egzema kontaktowa występuje zwłaszcza w miejscach, gdzie skóra jest najbardziej wrażliwa – na dłoniach, łokciach i powiekach. W przypadku egzemy endogennej, jej podłoże w większości przypadków to predyspozycje genetyczne oraz nieprawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy organizmu. Do wystąpienia wyprysków mogą się również przyczynić zaburzenia układu krwionośnego, manifestującego się wypryskiem zastoinowym, żylnym czy wypryskiem podudzi.
Egzema – przyczyny
Lekarze wyróżniają kilka rodzajów egzemy, choć zdają się być zgodni, że wszystkie mają podłoże alergiczne (atopowe zapalenie skóry). Jak wiele innych dolegliwości skłonność do wyprysków uwarunkowana jest genetycznie i jedni są na nie podatni bardziej, inni mniej. Jeśli oboje rodzice cierpią na egzemę, prawdopodobieństwo że dzieci będą również nią dotknięte wynosi 40 proc. Ważny jest też wpływ otoczenia: w skażonym środowisku wypryski dotyczą większej liczby osób. Nie bez znaczenia jest tryb życia. Ludzie spięci, zgnębieni, zestresowani, są podatniejsi na tego rodzaju dolegliwości skórne. Ponieważ atopowe zapalenie skóry należy do chorób psychosomatycznych dużą rolę w intensywności i częstotliwości zmian skórnych odgrywa codzienny stres. Bez względu jednak na towarzyszące egzemie uwarunkowania, zawsze czynnikiem wywołującym wyprysk jest działanie jakiegoś alergenu powodującego tę kłopotliwa reakcję immunologiczną. Egzema jest często związana też z innymi chorobami atopowymi, takimi jak astma czy katar sienny.
Co wywołuje egzemę?
Wyprysk najczęściej bywa wywołany przez kontakt skóry z substancją uczulającą. Może nią być proszek do prania, kosmetyk, rozpuszczalnik, tworzywa sztuczne w ubraniach czy metal biżuterii (nikiel). Egzemę mogą wywoływać również niektóre składniki pożywienia (często: czosnek, cebula, pomidory i marchew) lub antybiotyki i sulfonamidy. Wypryski mogą też powstać pod wpływem intensywnego promieniowania słonecznego.
Egzema – leczenie
Leczenie egzemy polega przede wszystkim na rozpoznaniu, a następnie wyeliminowaniu z otoczenia lub pożywienia elementów powodujących reakcję alergiczną. Kluczową rolę dla prawidłowej diagnozy ma wywiad lekarski dotyczący występowania podobnych schorzeń w rodzinie i okoliczności pojawiania się zmian skórnych. Badania specjalistyczne – testy skórne oraz serologiczne – pozwalają określić substancję uczulającą, odpowiedzialną za występowanie objawów chorobowych. Konsekwencja tych badań może być odczulenie polegające na podawaniu – pod kontrolą – coraz większych dawek konkretnego alergenu. Gdy uda się odnaleźć i usunąć przyczynę uczulenia, leczenie sprowadza się do łagodzenia jego objawów aż do ich całkowitego ustąpienia. Bardzo często stosuje się maści zawierające kortyzon oraz leki antyhistaminowe, które łagodzą i opóźniają reakcje alergiczne. Z diety lepiej usuń lub bardzo ogranicz składniki alergenne i drażniące – krowie mleko, nabiał, tłuszcze zwierzęce, pokarmy smażone, zawierające konserwanty, cukier, ostre potrawy, kawę, herbatę, alkohol. Dodatkowo zaleca się picie naparu z koniczyny i pokrzywy, odwaru z korzenia łopianu lub mieszanki tych ziół. Musisz wiedzieć, że swędzenie łagodzą okłady z tartych ziemniaków. Pomocny może okazać się też miód manuka, którego wysoka aktywność przeciwbakteryjna oraz działanie przeciwzapalne i oczyszczające powodują, że jest on skuteczny w zwalczaniu dolegliwości skórnych.
Pamiętaj: stosowanie domowych sposobów, nawet jeśli okażą się skuteczne, nie zwalnia z wizyty u dermatologa.
Stres powoduje powstanie wyprysków
Nie od dzisiaj wiadome jest, że wszelkie nerwowe sytuacje, mają naprawdę bardzo zły wpływ na całą naszą skórę i mogą nam się przytrafić. Jeżeli z nimi się zmagasz, r przede wszystkim, musisz się wysypiać, w stresujących sytuacjach powinieneś szukać oparcia w bliskich Ci osobach, jak również musisz znaleźć sposób, który pomoże Ci się zrelaksować, na przykład może Ci w tym pomóc sport, słuchanie muzyki, jak również inne czynności, które Cię odprężają.
