Liszajec zakaźny wywołują gronkowce i paciorkowce, tworząc mieszane zakażenie skóry, najczęściej na twarzy w okolicy ust lub na rękach i nogach przy urazach, szczególnie u dzieci. Pierwszym objawem liszajca zakaźnego są nietrwałe pęcherzyki ropne, które łatwo przeoczyć. Gdy pęcherzyki pękną, powstają nadżerki, które ciekną i pokrywają się żółtymi strupami. Zmiany te są silnie zakaźne i przez dotykanie ich łatwo przenieść liszajec na inne miejsce na ciele. Liszajec zakaźny to popularna choroba zakaźna, szczególnie częsta u dzieci, choć spotyka się ją również u dorosłych. Najłatwiej zarazić się nią, przebywając w grupach, stąd liczne zachorowania w żłobkach, przedszkolach i szkołach. Zarażenie odbywa się przez bezpośredni kontakt z chorym lub używanymi przez niego przedmiotami. Gdy u chorego pojawią się liszajec zakaźny, często on sam przenosi zakażenie na inne obszary skóry. Jakie są przyczyny choroby i jakie leczenie pozwala skutecznie pozbyć się liszajca?
Liszajec – zakażenie
Do zakażenia liszajcem dochodzi droga kontaktową, a źródłem jest chory człowiek lub nosiciel gronkowca, a także przedmioty wspólnego użytku. Obserwuje się występowanie liszajca w dużych skupiskach ludzi, np. w przedszkolach – choroba szerzy się w warunkach ograniczonej higieny.
Liszajec zakaźny, jak wygląda?
Na skórze najpierw tworzą się wykwity, przypominające pęcherze, które są wypełnione ropą. Powierzchnia tych pęcherzy dość szybko wiotczeje i pęka. Wydostająca się z pęcherza ropa zasycha w charakterystyczne dla liszajca zakaźnego strupy w kolorze żółto – miodowym.
Wyróżnia się następujące typy liszajca zakaźnego:
- liszajec pęcherzykowy – przy tym typie liszajca nie dochodzi do powiększenia się węzłów chłonnych. Liszajec 2. pęcherzykowy charakteryzuje się szybkiego tworzącymi się małymi i dużymi pęcherzami, które mające zwiotczałą powierzchnię
- zapalenie mieszków włosowych – (inaczej gronkowcowy liszajec mieszków włosowych) obejmujące duży obszar skóry
- niesztowica – głęboko umiejscowionemu owrzodzeniu skóry towarzyszą powiększone okoliczne węzły chłonne.
Liszajec zakaźny występuje najczęściej u osób, które żyją w grupie. Liszajcem łatwo zakażają się dzieci chodzące do żłobków i przedszkoli, osoby często przebywające w grupach, sportowcy uprawiający dyscypliny kontaktowe (zapasy, boks.C
Co sprzyja rozwojowi liszajca zakaźnego?
Liszajec zakaźny może pojawić się jako powikłanie innych chorób skóry, np. wszawicy, świerzbu, ospy wietrznej lub kontaktowego zapalenia skóry. Rozwojowi liszajca zakaźnego sprzyja: ciepłe, wilgotne środowisko, klimat tropikalny lub subtropikalny, pora letnia lub jesień, drobne urazy, ugryzienia przez owady i insekty, niewłaściwa higiena osobista, rozprzestrzenianie się liszajca w rodzinie, jak również ogólny zły stan zdrowia.
Liszajec zakaźny – objawy
Jeżeli choroba ta pojawi się, na przykład na brodzie, w okolicach nosa, czy też ust, to wtedy zawsze się wstydzimy, jeżeli widzą nas inni ludzie, jednakże warto wiedzieć, że liszaj, może pojawić się praktycznie w każdym miejscu na ciele. Warto wiedzieć, że objawy nie zawsze są takie same, ale jeżeli chcemy wyróżnić typowe objawy, to są tym, na przykład: powstawanie pęcherzyków wypełnionych płynem (ropnym, surowiczym) – pęcherzyki łatwo pękają, pozostawiając po sobie strupy o charakterystycznym, żółtym odcieniu, czasami pojawia się również swędząca wysypka, może występować podrażnienie skóry, mogą również występować inne, ogólne objawy, jak powiększone węzły chłonne.
Diagnostyka liszajca zakaźnego
Liszajec zakaźny bywa mylony z opryszczką, ospą wietrzną, atopowym zapaleniem skóry, alergią, grzybicą skóry czy oparzeniami. Dlatego też w diagnostyce liszajca tak ważna jest rozmowa lekarza z pacjentem i odpowiednio przeprowadzony wywiad. Przed podjęciem terapii liszajca lekarze niekiedy zlecają badania laboratoryjne. W badaniu laboratoryjnym można dostrzec ewentualne skupiska paciorkowca bądź gronkowca.
Liszajec zakaźny, jak leczyć?
W przypadkach lekkich, gdy występujące zmiany skórne są stosunkowo ograniczone, wystarcza leczenie miejscowe, polegające na stosowaniu antybiotyków w postaci maści, kremów itd. Typowo stosowane antybiotyki to mupirocyna, kwas fusydowy i retapamulina. Czasami oprócz antybiotyków można stosować miejscowo działające środki odkażające. W cięższych przypadkach zakażenia rozległego lub nieustępującego po leczeniu miejscowym trzeba podawać antybiotyki ogólnie, po wcześniej ustalonym antybiogramie (często jest to penicylina odporna na działanie penicylinazy). Wskazane jest także wykonanie standardowego badania moczu.
Liszajec zakaźny – prewencja
Liszajec zakaźny przenosi się w miejscach, w których przebywa wiele osób. Często nie da się uniknąć posyłania dziecka do przedszkola czy żłobka, gdzie razem z innymi chorobami czai się liszajec zakaźny. Dlatego też trzeba szczególnie dbać o higienę osobistą i zaszczepiać w dziecku nawyki z nią związane. Z całą pewnością należy uczulić je, by nie korzystało z ręczników i innych przedmiotów osobistych obcych ludzi. Trzeba także unikać czynników, które mogą sprzyjać chorobie, czyli urazów, ukąszeń, obniżenia odporności. Szczególną ostrożność zachować należy zawsze wtedy, gdy ktoś w otoczeniu choruje na liszajec zakaźny. Wówczas najlepiej kontakty z chorym do minimum.
