Chrzęstniak to łagodny nowotwór tkanki chrzęstnej. Powoli narastający guz występuje przeważnie u osób poniżej 30 roku życia. Rozpowszechnienie schorzenia wśród kobiet i mężczyzn jest bardzo zbliżone. Zależnie od umiejscowienia, może występować w postaci pojedynczego guza lub gromadnie w okostnej, na powierzchni lub wewnątrz kostnie. Zmiany chorobowe najczęściej umiejscowione są w tkankach kostnych, sporadycznie mogą mieć podłoże w tkankach miękkich krtani lub ucha. Trzy podstawowe typy chrzęstniaków to:
- Chrzęstniak śród kostny występuje w kościach dłoni, kości ramienia, uda i piszczeli. Jest to najczęściej spotykana forma guza w kościach długich ręki. Tendencja do nadmiernego rozrostu i wagi może stanowić ryzyko patologicznego złamania obciążonej kości.
- Chrzęstniak przykostny występuje jako rozrośnięta tkanka szklista na powierzchni kości, ma tendencje do wapnienia i kostnienia. Występuje najczęściej w kościach dłoni stóp.
- Kostniakochrzęstniak to pojedyncza narośl pokryta chrząstką szklistą, umiejscowiona w obrębie miednicy, kości udowej, piszczelowej lub ramieniowej.
Objawy chrzęstniaka
Guz narasta powoli i bezobjawowo. Pierwsze symptomy są odczuwalne, gdy zmiany chorobowe są na tyle duże, że guz uciska na sąsiadujące naczynia krwionośne i tkanki utrudniając ich normalne funkcjonowanie. Częstym objawem jest tępy ból stawów i ich dysfunkcja mająca charakter postępujący. Mogą pojawiać się miejscowe wysięki, a temperatura ciała wokół guza może być miejscowo podwyższona. Objawy chorobowe zależą od umiejscowienia guza. Narastający guz w okolicy zatok i tchawicy może utrudniać oddychanie. Guz w podstawie czaszki jest bardzo niebezpieczny, może powodować omdlenia zawroty i silne bóle głowy, a nawet drgawki. Lokalizacja guza w obrębie mostka i żeber może mieć wpływ na niedogodności estetyczne w postaci narośli chorych tkanek. Sporadycznie chrzęstniaki atakują uszy i mogą być przyczyną osłabienia słuchu.
Rozpoznanie chrzęstniaka
Pierwsza faza rozwoju guza przebiega praktycznie niezauważalnie dla pacjenta, dlatego chrzęstniaki wykrywane są często przez przypadek przy okazji rutynowych prześwietleń RTG. Diagnostyka opiera się na wykonaniu badań obrazowych RTG ustalających dokładną lokalizację i rozmiar guza. Jako badania dodatkowe specjalista może zlecić angiografię, tomografię komputerową, rezonans magnetyczny lub pozytronową tomografię emisyjną. W oparciu o badania obrazowe pobrany zostaje, w trakcie biopsji, materiał do badań histopatologicznych. W oparciu o wyniki badań lekarz podejmuje decyzję o sposobie lecenia.
Leczenie chrzęstniaka
Leczenie chrzęstniaka zależy od stopnia jego zaawansowania i umiejscowienia i najczęściej jest to leczenie chirurgiczne, które wiąże się z resekcją tkanek i zastąpieniem ubytku kostnego odpowiednim implantem, a nawet w usunięciem kości i zastąpieniem jej protezą. Zabiegi takie są wykonywane w centrach medycznych takich jak Carolina Medical Center w Warszawie. Zobacz: https://carolina.pl/ortopedia-dziecieca/guzy-narzadu-ruchu/chrzestniaki/ W terapii stosuje się nowoczesny sprzęt, umożliwiający stosowanie w leczeniu skojarzonym, metod radioterapii, chemioterapii i kriochirurgii. Zastosowanie nowoczesnych technologii w połączeniu z doświadczeniem kadry specjalistów polepsza komfort życia wielu pacjentów.
